İçindekiler
Tükenmişlik sendromu uzun süreli ve aşırı stresin neden olduğu ruhsal, fiziksel ve zihinsel bitkinlik hali olarak tanımlanabilmektedir. İş hayatındaki uzun süreli ve yıpratıcı stres ortamına bağlı olarak popülerlik kazanan tükenmişlik sendromu, Uluslararası Hastalık Sınıflandırması içerisinde meslek rahatsızlığı olarak geçmektedir.
Kronik iş yeri stresi olarak da bilinen tükenmişlik sendromu günümüzde pek çok kişinin yaşadığını düşündüğü bir durumdur. Bu sendroma yakalanan kişilerde yaşam enerjisi düşüktür, taleplere yetişememe ve yetersiz olduğunu hissetme düşüncesi yaygındır. Tükenmişlik sendromu hayata karamsar bir bakış açısı geliştirdiği gibi bu durumun sosyal hayata ve özel hayata yansımasına da neden olur. Kişi umutsuz, kırgın, yorgun ve her şeye karşı alaycı bir tavır takınır.
Tükenmişlik Sendromu Belirtileri Nelerdir?
Çoğu insan hayatının bazı dönemlerinde kendini yorgun, tükenmiş ve umutsuz olarak hissedebilir. Tamamen normal olan bu durum eğer sürekli bir hal almışsa burada tükenmişlik sendromunun varlığından söz edilebilmektedir.
Tükenmişlik sendromu ilk zamanlar belirti göstermeyen ve geçip gidecek bir rahatsızlık olarak hayatın içerisine dahil olabilir. Ara sıra insanın kendini bir şey üretemeyecek kadar yılgın hissettiği zamanlar tükenmiş sendromunun ilk belirtileridir. Zaman içerisinde ilerleyerek kronik bir hal alan tükenmişlik sendromu fiziksel, ruhsal ve zihinsel olarak belirtiler ortaya çıkarmaktadır.
Duygusal Belirtiler
- Başarısızlık duygusu
- Yaptıklarından tatmin olamama
- Çaresizlik hissi
- Yenilmiş ve kapana kısılmış gibi hissetme
- Motivasyon kaybı
- Başarmayı istememe
- Kendini bulunduğu ortamlarda yalnız hissetme
- Karamsar ruh hali
- Olumsuz düşüncelere yönelme
- Kendinden şüphelenme
Fiziksel Belirtiler
- Kendini günün büyük bir kısmında yorgun ve bitkin hissetme
- Sık sık baş ağrısı yaşama
- Kaslarda sertleşme, kasılma ve ağrı
- Bağışıklığın düşmesi
- Sık sık hastalanma
- İştah kaybı
- Uyku sorunları
- Daha az hareket etme isteği
Zihinsel Belirtiler
- Sorumluluk almak istememe
- Kendini dış dünyaya karşı izole etme
- İşi zorlanarak yapma
- Yapılan işi doğru bir şekilde yapmama
- İşe geç gelip erken çıkma isteği
- Sürekli bir şeyleri ertelemek
- İçsel sıkıntıların çözümlerini alkol, uyuşturucu gibi maddelerde bulmak
- Hayattaki sıkıntıların sebeplerini başkaları olarak görmek ve onlardan intikam almak istemek
Tükenmişlik Sendromu Nedenleri Nelerdir?
Tükenmiş sendromu genellikle iş hayatında yoğun bir çalışma temposuna sahip olan kişilerde görülmektedir. Buna ek olarak tatil yapmaya fırsat bulamayan kişilerde, sürekli ev işi yapmak zorunda kalan kadınlarda, derslerinden başka hiçbir şeyin önemli olmadığı söylenen çocuklarda dahi tükenmişlik sendromu görülebilmektedir.
Tükenmişlik sendromunun nedenleri arasında en önemlisi kişilerin kendisini değersiz hissetmesi ve takdir edilme duygusudur. Ayrıca kişilerin kişilik özellikleri ve duygu dünyalarında oluşan dalgalanmalara bağlı olarak da tükenmişlik durumu görülebilmektedir. Tükenmişlik sendromunda nedenleri iş, sosyal hayat ve kişilik özellikleri olarak kategorilere ayırmak mümkündür.
İş Hayatı Nedenleri
- Sürekli ve aşırı iş talebi
- İş alanında beklentinin normalin üzerinde olması
- İyi yapılan işin takdir edilmemesi
- Monoton işler yapmak
- Aşırı yoğun ve stresli bir ortamda çalışmak
- Zorlayıcılığı ve ya tatmin ediciliği olmayan işler yapmak
- Mobing ortamının olması
Sosyal Hayat Nedenleri
- Sosyal hayata katılma zamanını engelleyecek kadar sık sık çalışmak
- Yakında konuşacak kişilerin olmaması
- Kimseden yardım almadan sosyal hayatta fazlaca sorumluluk alınması
- Yeterli uyku uyuyamamak
- Sosyal hayata dair işleri yürütememek ve çevreden bunun için baskı görmek
- Kendine rahatlama zamanları oluşturmamak
Kişilik Özelliklerine Bağlı Nedenler
- Mükemmeliyetçi düşünce tarzı
- Kendini beğenmeme ve dünyadaki yaşantıları beğenmeme
- Sürekli kontrolü elinde tutma isteği ve işleri başka birine devretmeme hastalığı
- En başarılı kişi olma isteği
Tükenmişlik Sendromu İle Başa Çıkma Yöntemleri
- Tükenmişlik sendromu yaşayan kişiler daha sosyal bir yaşantı planı yaparak çevrelerindeki insan sayısını artırabilirler.
- Boş zamanlar oluşturarak bu zamanlarda rahatlama egzersizleri, kısa süreli yürüyüşler ve ya dinlendirici müzikler dinleme etkinliği yapabilirler.
- Yüksek enerjili besinler tüketerek zararlı alışkanlıklarını terk edebilirler.
- İş hayatını işte bırakarak ev hayatında sadece evle meşgul olma yolunu tutabilirler.
- İş hayatını ya da sosyal hayatı değerli hale getiren gayeleri hatırlayarak kendilerini motive edebilirler.
- Sorumluluklarına sınırlar koyarak kendilerini fiziksel, zihinsel ve duygusal olarak istirahate alabilirler.
- Sorumluluklarını ve yaşadıkları sıkıntıları çok sevdikleri ve güvendikleri kişilerle paylaşabilirler.
- Evcil hayvan besleme ya da bitki ekip dikme ile ilgilenebilirler.
Yasal Uyarı !
www.farukcesur.com.tr adresinde yer alan bilgiler, psikoloğun yapacağı yüz yüze görüşmenin bir alternatifi değildir. Web sitemizde bulunan tüm içerikler web sitemize gelen ziyaretçileri bilgilendirmek amacı ile hazırlanmaktadır. Sitemizde yer alan tüm bilgiler (Blog Yazıları, makaleler, sayfalar), hiçbir zaman bir hekim tedavisinin ya da konsültasyonunun yerini almaz. Site içerisinde bulunan bilgiler tamamen bilgilendirme amaçlıdır.
Sitemizden yola çıkarak herhangi bir ilaç tedavisine başlanması ya da mevcut tedavinizin değiştirilmesi kesinlikle tavsiye edilmez ve önerilmez. Web site içeriğimiz kişisel teşhis ya da kişisel tedavi yönteminin seçimi için değerlendirilmemelidir. Bu bilgilendirme kesinlikle bir psikoloğun danışanıyla görüşmesi yerine geçmez. Bu sitedeki içerikler bilgilendirme amaçlı olup, tedavi yerine geçmez. Tanı ve müdahale ve destek için lütfen uzman desteğine başvurunuz. İntihar veya ölüm düşüncesi veya riskiniz varsa derhal 155 ve 112’yi arayınız. Sitede
